Contents
- 1 What is Hindutwa ? “हिंदुत्व म्हणजे नेमकं काय?” – एक मूलभूत परिचय
- 1.1 What is Hindutwa ?
- 1.1.1 What is Hindutwa ? : हिंदुत्व म्हणजे नक्की काय? सावरकरांच्या मते हिंदुत्वाची व्याख्या, हिंदू धर्म व हिंदुत्वातील फरक, आणि आजच्या राजकारणातील त्याचे स्थान जाणून घ्या या सविस्तर मराठी लेखात.
- 1.1.2 🔹 प्रस्तावना:
- 1.1.3 🔹 लेखात काय समाविष्ट असेल:
- 1.1.4 🔰 प्रस्तावनाविस्तार :
- 1.1.5 🕉️ ‘हिंदुत्व’ शब्दाची उत्पत्ती:
- 1.1.6 🔍 हिंदू धर्म आणि हिंदुत्व यातील फरक:
- 1.1.7 📚 ऐतिहासिक संदर्भ:
- 1.1.8 🧠 विचारवंतांचे दृष्टिकोन:
- 1.1.9 🏛️ आजच्या राजकारणात हिंदुत्व:
- 1.1.10 📌 निष्कर्ष:
- 1.1.11 About The Author
- 1.1 What is Hindutwa ?
What is Hindutwa ? “हिंदुत्व म्हणजे नेमकं काय?” – एक मूलभूत परिचय
What is Hindutwa ?
दिनांक १५ जुलै २०२५ | प्रतिनीधी |
What is Hindutwa ? : हिंदुत्व म्हणजे नक्की काय? सावरकरांच्या मते हिंदुत्वाची व्याख्या, हिंदू धर्म व हिंदुत्वातील फरक, आणि आजच्या राजकारणातील त्याचे स्थान जाणून घ्या या सविस्तर मराठी लेखात.
🔹 प्रस्तावना:
हिंदुत्व या संकल्पनेचा अनेकदा चुकीचा अर्थ लावला जातो. हा लेख “हिंदुत्व” म्हणजे नेमकं काय आहे, याचा ऐतिहासिक आणि वैचारिक मागोवा घेतो.
🔹 लेखात काय समाविष्ट असेल:
👉 ‘हिंदुत्व’ या शब्दाची उत्पत्ती – विनायक सावरकर यांचं योगदान
👉 हिंदू धर्म आणि हिंदुत्व यातील फरक
👉 राष्ट्रीयत्वाशी संबंध
👉 गांधी, नेहरू आणि आंबेडकर यांचे हिंदुत्वावर विचार
👉 आजच्या राजकारणात हिंदुत्व
🔰 प्रस्तावनाविस्तार :
आजच्या भारतात ‘हिंदुत्व’ हा शब्द फक्त धार्मिक चौकटीत पाहिला जातो, पण यामागे एक व्यापक ऐतिहासिक आणि वैचारिक पार्श्वभूमी आहे. हिंदुत्व म्हणजे केवळ धर्म नव्हे, तर तो एक सांस्कृतिक, राष्ट्रीय आणि तात्त्विक दृष्टिकोन आहे. या लेखात आपण ‘हिंदुत्व’ म्हणजे काय, त्याचा उगम कुठून झाला, आणि त्याचा आजच्या राजकीय-सामाजिक वास्तवाशी काय संबंध आहे, याचा अभ्यास करू.
🕉️ ‘हिंदुत्व’ शब्दाची उत्पत्ती:
✅ ‘हिंदुत्व’ हा शब्द १९२३ मध्ये विनायक दामोदर सावरकर यांच्या “Hindutva: Who is a Hindu?” या पुस्तकातून प्रचलित झाला.
✅ सावरकरांनी “हिंदू” म्हणजे कोणी, आणि भारतमातेच्या संदर्भात हिंदू असण्याचा अर्थ काय, हे स्पष्ट केलं.
✅ त्यांनी ‘हिंदुत्व’ या संकल्पनेत भूभाग, संस्कृती आणि इतिहास या त्रिसूत्रीचा समावेश केला.
🔍 हिंदू धर्म आणि हिंदुत्व यातील फरक:
👉 मुद्दा हिंदू धर्म हिंदुत्व
👉 मूळ धार्मिक सांस्कृतिक व राजकीय
तत्वज्ञान वेद, उपनिषद, पुराण राष्ट्र, इतिहास, परंपरा
👉 हेतू अध्यात्मिक मुक्ती, राष्ट्रभाव जागृत करणे
👉 नेतृत्व विविध संत, गुरु सावरकर, गोलवलकर, हेडगेवार
📚 ऐतिहासिक संदर्भ:
👉 ब्रिटिश काळात, “हिंदू” ही ओळख फक्त धार्मिक न राहता, राजकीय-सामाजिक लढ्याची प्रेरणा बनली.
👉 १९२५ मध्ये राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघ (RSS) ची स्थापना झाली – हिंदुत्वाचा संघटित आणि कार्यात्मक अविष्कार.
🧠 विचारवंतांचे दृष्टिकोन:
गांधीजी – सर्वधर्म समभाव मानणारे, हिंदू धर्माचे पालन करणारे पण ‘हिंदुत्व’ या राजकीय भूमिकेपासून दूर.
नेहरू – सेक्युलर भारताचे स्वप्न पाहणारे, हिंदुत्ववादाचे विरोधक.
आंबेडकर – त्यांनी हिंदू धर्मातील जातिव्यवस्थेवर टीका केली, पण ‘हिंदुत्व’च्या राष्ट्रीय भूमिका मान्य नाही.
🏛️ आजच्या राजकारणात हिंदुत्व:
✅ आज अनेक राजकीय पक्ष “हिंदुत्व”चा वापर निवडणूक प्रचारासाठी करतात.
✅ भारतीय जनता पार्टी (BJP) हा हिंदुत्वाचा प्रमुख राजकीय पुरस्कारकर्ता मानला जातो.
✅ ‘हिंदूत्व’ राष्ट्रवादाशी जोडले गेले आहे, पण त्याचवेळी अनेकांना याचे बहुसंख्याकवाद आणि अल्पसंख्याकविरोधी स्वरूप वाटते.
📌 निष्कर्ष:
‘हिंदुत्व’ ही संकल्पना धर्माच्या पलिकडे जाऊन भारताच्या संस्कृती, परंपरा आणि इतिहासाचे दर्शन घडवते. मात्र तिच्या व्याख्येमुळे अनेक मतभेद निर्माण झाले आहेत. म्हणून ‘हिंदुत्व’ला समजून घेण्यासाठी आपल्याला केवळ वर्तमान राजकारण नाही, तर इतिहास, साहित्य आणि तत्वज्ञानाचाही अभ्यास करावा लागतो.
अधिक अभ्यासासाठी भेट द्या खालील संकेतस्थळांना••••
🔗 1.https://www.savarkarsmarak.com
2.https://www.britannica.com/topic/Hindutva
3.https://en.wikipedia.org/wiki/Hindutva
4.https://archive.org/details/HindutvaByVeerSavarkar
5.https://thewire.in/tags/hindutva (for critical perspectives)
सत्यशोधक न्युज च्या आणखीन बातम्या व लेख वाचा पुढील लिंकवर क्लिक करून •••••
Bajirao Mastanee And Budhvar Peth : बाजीराव, मस्तानी, बुधवार पेठ आणी पुणे रेल्वे स्थानक नामांतर वाद!
About The Author
Your influence, your income—join our affiliate network today! https://shorturl.fm/Mo59J
Share your unique link and cash in—join now! https://shorturl.fm/8Ksz7